Wyniki operacyjne

 

Rynek finansowy

Wartość obrotu akcjami w ramach arkusza zleceń na GPW obniżyła się w 2018 r. o 13,6%. Na Głównym Rynku akcji zadebiutowało 7 spółek (w tym 2 przeniesienia notowań z NewConnect na Główny Rynek akcji), a na rynku NewConnect - 15 spółek. GPW prowadziła działania nakierowane również na promowanie giełdy jako potencjalnego źródła pozyskania kapitału dla przedsiębiorstw. W ślad za nowymi spółkami wchodzącymi na warszawski parkiet GPW konsekwentnie poszerzała ofertę produktową dla inwestorów. We wrześniu do obrotu wprowadzono kontrakty terminowe na akcje spółek: LiveChat Software, Ten Square Games oraz Playway.

W grudniu 2018 r. GPW rozpoczęła obliczanie i publikowanie trzech nowych indeksów: WIG20dvp, mWIG40dvp oraz sWIG80dvp.

Indeksy należą do grupy indeksów dywidend i są obliczane na podstawie dochodów z tytułu dywidend pieniężnych wypłacanych przez spółki wchodzące w skład indeksów bazowych (odpowiednio: WIG20, mWIG40, sWIG80). Indeksy prezentują skumulowane dywidendy wypłacane przez spółki wchodzące w skład indeksu bazowego (odpowiednio: WIG20, mWIG40, sWIG80) w danym roku kalendarzowym.

Publikacja nowych indeksów stanowi dodatkowe źródło informacji o dywidendach wypłacanych na naszym rynku. Jest to informacja szczególnie istotna dla tych, którzy poszukują atrakcyjnych i stabilnych zwrotów z inwestycji. Indeksy dywidend są również ważnym źródłem informacji dla inwestorów zawierających transakcje na indeksowych instrumentach pochodnych (kontraktach terminowych oraz opcjach), których wycena musi uwzględniać dywidendę. W przyszłości GPW planuje rozpoczęcie notowania kontraktów terminowych na indeksy dywidend pozwalających na zabezpieczanie ryzyka dywidend związanego z inwestycjami w instrumenty pochodne.

Nowe indeksy nie kumulują dywidend z poprzednich lat, dlatego ich wartość są pod koniec każdego roku zerowane. W ten sposób na początku kolejnego roku indeksy startują z wartością zero (brak dywidend) i zliczają dywidendy od nowa. Wartość indeksu na koniec roku stanowi sumę dywidend wypłaconych przez spółki danego indeksu bazowego w danym roku. Zerowanie indeksów odbywa się na pierwszej sesji giełdowej po trzecim piątku grudnia.

W kalkulacji indeksów uwzględnia wyłącznie zwykłe dywidendy pieniężne, w tym zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy. Przeliczenie indeksów z uwzględnieniem kolejnych dywidend następuje na pierwszej sesji giełdowej notowania akcji bez dywidendy. Indeksy są publikowane w trybie jednolitym o godzinie 11:00. Wartości indeksów dywidend są przeliczone wstecz od 2. stycznia 2007 r.

Rok 2018 okazał się natomiast rekordowy w odniesieniu do obrotu energią elektryczną i gazem ziemnym na TGE. Na rynku gazu był to już trzeci rekord z rzędu, natomiast na rynku energii elektrycznej nastąpiło odwrócenie tendencji spadku obrotów z lat 2016-2017. Łączny wolumen obrotu prawami majątkowymi dla energii elektrycznej wyniósł w 2018 r. 59 302 830 MWh, co oznacza wzrost o 0,2 proc. w stosunku do 2017 r.

Szczegółowe omówienie wyników operacyjnych Grupy GPW za IV kw. 2018 r. i cały 2018 r.

Obsługa obrotu obejmuje obrót instrumentami finansowymi na Głównym Rynku i na rynkach regulowanych przez GPW – NewConnect i Catalyst oraz na platformie Treasury BondSpot Poland.

Rynek akcji

W 2018 r. wartość obrotów akcjami w ramach arkusza zleceń na Głównym Rynku GPW wyniosła 204,3 mld zł i była niższa o 13,6% od wartości obrotów w 2017 r. (236,4 mld zł). Średnia dzienna wartość obrotów w 2018 r. wyniosła 827,0 mln zł i spadła o 12,6% w stosunku do 2017 r. (945,8 mln zł). Liczba transakcji w 2018 r. wyniosła 18,1 mln i była niższa o 9,9% od liczby transakcji w 2017 r. (20,0 mln). Liczba sesji w 2018 r. wyniosła 247, o trzy mniej niż w 2017 r. W III kwartale 2018 r. nastąpiło przekwalifikowanie Polski z Emerging Markets do Developed Markets przez agencję FTSE Russell. Przełożyło się to na rekordowe obroty na rynku akcji, które w następnym dniu po przekwalifikowaniu (21 września) osiągnęły kwotę 5,4 mld zł.

Wartość obrotów akcjami na Głównym Rynku [mld zł]

W 2018 r. wartość obrotów roku w ramach arkusza zleceń na rynku NewConnect wzrosła o 19,1% r/r i wyniosła 1 575 mln zł, podczas gdy wartość obrotów w transakcjach pakietowych spadła o 41,8% w stosunku do roku 2017, osiągając kwotę 85,2 mln zł. Liczba transakcji w ramach arkusza zleceń wyniosła 755,4 tys. i była niższa o 11,2% od liczby transakcji w 2017 r.

17 kwietnia 2018 r. GPW zorganizowała konferencję inwestorską GPW Innovation Day, podczas której notowane spółki spotykały się z inwestorami zarówno indywidualnymi jak i instytucjonalnymi. W konferencji udział wzięło 31 inwestorów instytucjonalnych, którzy spotykali się w formule „1 na 1” z 18 spółkami notowanymi głównie na NewConnect.

Konferencję odwiedziło ponadto około 200 inwestorów indywidualnych. GPW planuje powtórzyć w 2019 r. konferencje w podobnym formacie.

Rynek NewConnect promowany jest ponadto aktywnie wśród spółek, które potencjalnie mogą być zainteresowane debiutem na NewConnect. Dedykowany dział na GPW spotyka się indywidualnie ze spółkami oraz uczestniczy w konferencjach tematycznych i branżowych promując rynek alternatywny GPW.

Wartość obrotów akcjami na rynku NewConnect [mln zł]

Kapitalizacja spółek krajowych notowanych na Głównym Rynku wyniosła na koniec grudnia 2018 r. 579 mld zł. Kapitalizacja spółek zagranicznych notowanych na Głównym Rynku sięgnęła na koniec grudnia 2018 roku 550 mld zł.

Kapitalizacja spółek krajowych i zagranicznych z Głównego Rynku [mld zł]

Wskaźnik obrotu  - w I kw. 2017 r. wskaźnik Velocity Ratio osiągnął maksimum dochodząc do wartości 42,6%. W kolejnych kwartałach 2017 roku wskaźnik ten pozostawał na niższym poziomie. Dla całego 2017 r. wskaźnik obrotu wyniósł 35,3% wobec 35,2% w 2016 r. W I kwartale 2018 r. Velocity Ratio spadł do 31,1%, poprzez 30,7% w II kwartale i osiągając 34,3% w III kwartale. W IV kwartale 2018 r. wskaźnik ponownie uległ zmniejszeniu - do 32,9%, skutkując średnim rezultatem na poziomie 32,3% dla całego 2018 r.

Obroty akcjami na Głównym Rynku [mld zł] i wskaźnik obrotu [%]

GPW podejmuje szerokie działania mające na celu zwiększanie płynności Głównego Rynku, ukierunkowane przede wszystkim na pozyskanie nowych klientów, poprawę infrastruktury i dostępności, a także na pozyskiwanie dodatkowych wolumenów m.in. poprzez aktywne programy promocyjne w zakresie opłat transakcyjnych.

Udostępniona w I kwartale 2016 r. usługa kolokacji przeznaczona jest dla podmiotów wykorzystujących automatyczne systemy handlu, pragnących zagwarantować sobie i swoim klientom najszybszy dostęp do rynków GPW. W 2018 r. udało się pozyskać jednego nowego klienta. Usługa kolokacji stanowi kluczowy element infrastruktury rynku kapitałowego, pozwalający zbudować segment elektronicznych dostawców płynności i w efekcie znacznie poprawić płynność w arkuszu zleceń.

W 2018 r. pozyskano natomiast czterech nowych członków giełdy: JP Morgan A.G., Morgan Stanley Europe S.E., Goldman Sachs Bank Europe S.E oraz Michael Strom Dom Maklerski S.A.

W 2018 r. obowiązywał program SuperAnimator. Na rynku kasowym program ma na celu wspieranie płynności i intensyfikację obrotów na największych spółkach wchodzących w skład indeksu WIG20. Program nakłada na animatorów większe wymagania w zakresie składanych na GPW zleceń (wartość oferty, spread, udział w obrotach), ale z drugiej strony po spełnieniu odpowiednich warunków programu umożliwia uczestnikom zwrot części opłat operacyjnych za obrót. Podobne programy zachęcające animatorów do polepszenia warunków kwotowania funkcjonują także na wszystkich klasach instrumentów z rynku terminowego.

W 2018 r. miała miejsce kolejna modyfikacja programów HVP i HVF oraz przedłużenie promocji cennikowych w zakresie tych programów do 28 lutego 2019 r. HVP oraz HVF to specjalne programy promocyjne przeznaczone dla aktywnych inwestorów na rynku akcji i instrumentów pochodnych:

  • Program High Volume Provider (HVP) – program adresowany do podmiotów inwestujących wyłącznie na rachunek własny, wprowadzony przez GPW w listopadzie 2013 r. Ma charakter promocji opłat dla tych inwestorów, którzy generują co najmniej 5 mln zł wartości obrotu akcjami na sesję na rynku akcji lub 150 szt. kontraktów terminowych i opcyjnych na rynku terminowym. W czerwcu 2017 roku został wprowadzony dodatkowy próg minimalnego obrotu w ramach programu High Volume Provider o nazwie HVP mini. Nowe progi wynoszą 2,5 mln zł dla rynku kasowego i 75 kontraktów terminowych lub opcji dla rynku terminowego.
  • Program High Volume Funds (HVF) – program skierowany do funduszy inwestycyjnych prowadzących aktywny obrót akcjami lub instrumentami pochodnymi na GPW, wprowadzony w lipcu 2015 r. Podobnie jak HVP ma charakter promocji opłat dla tych funduszy, które generują średnią dzienną wartość obrotu akcjami na poziomie 5 mln zł lub 150 szt. kontraktów terminowych i opcyjnych. Do końca marca 2017 r. nie obowiązywał warunek średniego obrotu 5 mln PLN na rynku kasowym. Wymagany wskaźnik obrotu (velocity) funduszu, obliczany jest jako stosunek wartości wygenerowanych obrotów w ciągu 3 miesięcy do wartości aktywów netto funduszu, wynosi 200 proc. miesięcznie.

Wszystkie działania nakierowane są na poprawę płynności, jednak jednym z głównych parametrów wpływających na działania inwestorów jest zmienność, która wyraźnie wzrosła w 2018 r. po dość mocnym spadku w poprzednim roku.

Roczna zmienność głównych indeksów WIG i WIG20

Inne instrumenty rynku kasowego

Na rynku kasowym GPW notowane są także produkty strukturyzowane, certyfikaty inwestycyjne, warranty i jednostki funduszy typu ETF.

Liczba produktów strukturyzowanych, certyfikatów inwestycyjnych, funduszy ETF i warrantów
stan na 31 grudnia (szt.) 2018 2017
Produkty strukturyzowane (certyfikaty) 1151 942
Produkty strukturyzowane (obligacje) 0 1
Certyfikaty inwestycyjne 33 36
Fundusze ETF 3 3
Warranty 0 0

Łącznie na koniec 2018 r. w obrocie na GPW znajdowało się: 1151 produktów strukturyzowanych w formie certyfikatu inwestycyjnego, 36 certyfikaty inwestycyjne i 3 fundusze typu ETF, a łączna wartość obrotu tymi instrumentami w 2018 r. wyniosła 1,1 mld zł, o 10,6% mniej niż w 2017 r. Największy udział w obrotach miały produkty strukturyzowane (79,9%), drugie w kolejności były tytuły uczestnictwa funduszy ETF (13,6%).

Rynek instrumentów pochodnych

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie prowadzi największy rynek instrumentów pochodnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Najbardziej płynnym instrumentem, generującym najwyższe wolumeny obrotów pozostaje od lat kontrakt terminowy na WIG20, który w 2018 r. odpowiadał za 54,5% wolumenu obrotu derywatami (w 2017 r. - 59,1% w 2016 r. - 58,7%, w 2015 r. – 54,1%, 2014 r. – 63,7%, a w 2013 r. – 65,4%).

W 2018 r. wolumen obrotów kontraktami na akcje odpowiadał za 15,9% całkowitego wolumenu instrumentami pochodnymi (wobec 21,7% w 2017 r.), udział kontraktów na waluty w całkowitym wolumenie wyniósł 25,0% (wobec 14,1% w 2017 r.).

W 2018 r. GPW wprowadziła do obrotu kontrakty terminowe na akcje spółek z branży wysokich technologii: Livechat, Playway oraz Ten Square Games. Mnożnik, czyli liczba akcji przypadająca na kontrakt wynosił 100 w przypadku wszystkich kontraktów. Dzięki kontraktom terminowym na akcje spółek inwestorzy dostali możliwość zastosowania dźwigni finansowej, w celu potencjalnego aktywniejszego zarabiania zarówno na wzrostach jak i spadkach cen akcji, a także zabezpieczania ryzyka zmiany ceny instrumentu bazowego.

Struktura wolumenu obrotu derywatami w 2018 r. wg klasy instrumentu

Całkowity wolumen instrumentami pochodnymi w 2018 r. wyniósł 8,2 mln szt., co oznacza wzrost o 7,1% z 7,6 mln szt. w poprzednim roku. Jest to przede wszystkim efekt wzrostu wolumenu obrotu kontraktami terminowymi na waluty rok do roku o 89,9% do 2,0 mln szt. oraz spadku wolumenu kontraktów terminowych na indeksy o 1,2% rok do roku do 4,5 mln szt. Liczba otwartych pozycji (LOP) na wszystkich instrumentach pochodnych na dzień 31 grudnia 2018 r. wyniosła 143,6 tys. sztuk i była o 2,5% wyższa od tej liczby na dzień 31 grudnia 2017 r. (140,1 tys. sztuk).

Wolumen obrotów kontraktami terminowymi, transakcje sesyjne i pakietowe [mln szt.]

Całkowity wolumen obrotu opcjami w 2018 r. wyniósł 292,9 tys. sztuk, i był niższy od poziomu z 2017 r. (304,5 tys. sztuk).

Wolumen obrotów opcjami, transakcje sesyjne i pakietowe [tys. szt.]

Aktywność inwestorów na rynku terminowym jest w dużym stopniu pochodną wielkości obrotów na rynku instrumentów bazowych, przy czym dodatkowo pozostaje ona pod jeszcze większym wpływem zmienności, niż aktywność inwestorów na rynku kasowym. W 2018 r. zmienność indeksu WIG20 na rynku kasowym była wyższa w porównaniu do poprzednich lat i wyniosła 18,6% wobec 14,8% w 2017 r. Wskaźnik DLR (derivatives liquidity ratio), wyrażający stosunek wartości nominalnej obrotów na kontraktach na indeks do wartości obrotu na instrumentach bazowych, dla kontraktów terminowych na WIG20 w 2018 r. wyniósł 121, wobec 112 w 2017 r. oraz 110 w 2016 r.

GPW stymuluje dalszy wzrost płynności instrumentów pochodnych, podobnie jak na rynku kasowym, poprzez programy zachęt dla dostarczycieli płynności na kontraktach na indeksy, na akcje czy na obligacje oraz na opcje.

Dodatkowo wpływ na płynność na finansowym rynku terminowym GPW miały kontynuowane w 2018 r. programy HVP i HVF. Udział uczestników tych programów w wolumenie obrotu instrumentami pochodnymi na GPW w całym 2018 r. wyniósł odpowiednio 9,2% w obrocie kontraktami indeksowymi oraz 9,3% - w obrocie kontraktami akcyjnymi.

Rynek instrumentów dłużnych

Grupa GPW prowadzi obrót instrumentami dłużnymi w ramach rynku Catalyst, który składa się z regulowanych i alternatywnych systemów obrotu, prowadzonych na platformach transakcyjnych GPW i BondSpot. Na rynku Catalyst prowadzony jest obrót:

  • obligacjami korporacyjnymi,
  • obligacjami komunalnymi,
  • obligacjami banków spółdzielczych,
  • obligacjami zamiennymi,
  • listami zastawnymi,
  • obligacjami Skarbu Państwa.
Struktura obrotów na Catalyst (arkusz zleceń i transakcje pakietowe) w 2018 r. wg instrumentu

Wartość obrotów instrumentami nieskarbowymi na rynkach prowadzonych w ramach Catalyst w transakcjach w ramach arkusza zleceń w 2018 r. wyniosła 1 629 mln zł wobec 1 514 mln zł w roku poprzednim (wzrost o 7,6% r/r), a w transakcjach pakietowych 337 mln zł wobec 386 mln zł w 2017 r. Całkowita wartość obrotów instrumentami nieskarbowymi i skarbowymi na Catalyst w 2018 r. wyniosła 2 571 mln zł wobec 2 783 mln zł w roku poprzednim, co oznacza spadek o 7,6% r/r.

Wartość obrotów na rynku Catalyst – transakcje EOB i pakietowe [mln zł]

Stosunek wartości nieskarbowych obligacji do PKB [%]

Źródło: BIS (wartość obligacji nieskarbowych na koniec II kw. 2018 r.), IMF (szacunkowy PKB za 2018 r.)

W 2018 roku GPW prowadziła szereg działań w Polsce mających na celu przedstawienie spółkom oraz samorządom możliwości finansowania na wszystkich dostępnych rynkach GPW. W trakcie regionalnych konferencji prezentowane były w szczególności możliwości pozyskania kapitału z emisji obligacji. Działania aktywizujące nakierowane były także na jednostki samorządu terytorialnego poprzez szkolenia z emisji obligacji dla skarbników miast oraz zaangażowanie GPW w tematyczne konferencje poświęcone rynkowi długu w Polsce (m.in. udział w Samorządowym Forum Kapitału i Finansów w Katowicach). W 2018 r. GPW zaangażowała się wspólnie z „Dziennikiem Gazetę Prawną” w organizację rankingu „Perły Samorządu”. Przedsięwzięcie to miało na celu m.in. promowanie finansowania samorządów poprzez instrumenty finansowe oferowane na rynkach prowadzonych przez GPW.

Treasury BondSpot Poland

Prowadzony przez BondSpot S.A. elektroniczny rynek obligacji skarbowych Treasury BondSpot Poland (TBSP) stanowi integralną część systemu Dealerów Skarbowych Papierów Wartościowych (DSPW), prowadzonego przez Ministerstwo Finansów, przy wsparciu Narodowego Banku Polskiego oraz środowiska bankowego. Podstawowym celem systemu DSPW jest minimalizacja kosztów obsługi długu publicznego poprzez poprawę płynności, przejrzystości i efektywności rynku skarbowych papierów wartościowych. W ramach rynku TBSP funkcjonują: rynek transakcji kasowych (cash), rynek transakcji warunkowych (repo).

Do kształtowania się aktywności uczestników rynku TBSP przyczyniły się działania podejmowane w latach poprzednich i kontynuowane w 2018 r. w zakresie zapewnienia optymalnych rozwiązań dla funkcjonowania płynnego, bezpiecznego i przejrzystego rynku, szerokiej i dostosowanej do potrzeb uczestników tego rynku oferty produktowej oraz konkurencyjnych kosztów uczestnictwa w rynku.

Na aktywność na rynku TBSP w 2018 r. wpływały przede wszystkim czynniki rynkowe kształtujące sytuację na rynku krajowych stóp procentowych, co z kolei miało wpływ na poziom rentowności i cen na krajowym rynku obligacji skarbowych. Wśród tych czynników należy wskazać m.in. na obecne dyskontowane relatywnie niskie odczyty dotyczące poziomu inflacji i zapowiadanego przez RPP braku podwyżek stóp procentowych do końca 2020 r. oraz ograniczoną podaż obligacji na przetargach organizowanych przez MF związaną głównie z dobrą sytuacją budżetową oraz zrealizowaniem w 2017 r. w znacznym stopniu planu sprzedaży SPW przez MF na 2018 r.

Bezpośredni wpływ na kształtowanie się aktywności uczestników rynku SPW, w szczególności na rynku repo, miał utrzymujący się wysoki poziom płynności w krajowym systemie bankowym oraz efekt obowiązującej od 2016 r. ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych. Podatek ten stanowi czynnik negatywnie wpływający na aktywność banków na rynku wtórnym w obszarze transakcji warunkowych (sell/buy back i repo), z jednej strony ograniczając tenor zawieranych transakcji, z drugiej zaś w sposób bezpośredni ograniczając aktywność transakcyjną na rynku repo na koniec każdego miesiąca w celu ograniczenia ewentualnych skutków zawartych transakcji otwarcia na wzrost aktywów stanowiących podstawę opodatkowania, oraz pośrednio ograniczając aktywność transakcyjną na rynku transakcji kasowych.

Na dzień 31 grudnia 2018 r. łączna liczba uczestników rynku TBSP wyniosła 28 podmiotów (banki, instytucje kredytowe i firmy inwestycyjne),

W 2018 r. miały miejsce następujące zmiany w zakresie uczestnictwa na rynku TBSP:

  • pięć podmiotów zakończyło działalność na rynku,
  • Raiffeisen Bank Polska S.A. zakończył działanie jako market maker (w październiku), w wyniku fuzji prawnej właścicielem części Raiffeisen Bank Polska S.A. z dniem 1 listopada 2018 r. stał się Bank BGŻ BNP Paribas S.A.,
  • UBS Ltd zakończył działanie jako market maker (w styczniu),
  • UniCredit Bank AG zakończył działanie jako market taker (w kwietniu),
  • Otwarty Fundusz Emerytalny PZU „Złota Jesień” zakończył działanie jako inwestor instytucjonalny (w maju),
  • Natixis S.A. zakończył działanie jako market taker (w sierpniu),
  • Merrill Lynch International zmienił status z market takera na market makera (we wrześniu),
  • Raiffeisen Bank International AG rozpoczął działalność na rynku jako market maker (we wrześniu).
Wartość obrotu na rynku Treasury BondSpot Poland [mld zł]

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 roku na rynku Treasury BondSpot Poland odbyło się 247 sesji, podczas których zawarto 9 502 transakcje, a łączna wartość obrotu osiągnęła poziom 407 328,54 mln zł. Wartość obrotów w stosunku do roku 2017 spadła o 23,8%. Średnia wartość obrotu na sesji wyniosła 1 649,10 mln zł. Stosując podział na transakcje rynku kasowego i rynku transakcji warunkowych (typu BuySellBack/SellBuyBack oraz Repo Classic) w okresie sprawozdawczym ich udział w obrotach ogółem na TBSP kształtował się odpowiednio na poziomie 36,05% (146 839,05 mln zł) i 63,95% (260.489,49 mln zł).

 

 

Obsługa emitentów obejmuje dopuszczanie i wprowadzanie do obrotu giełdowego oraz notowanie papierów wartościowych na rynkach organizowanych i prowadzonych przez Grupę GPW.

Na koniec 2018 r. na GPW były notowane łącznie 852 spółki (465 na Głównym Rynku i 387 na rynku NewConnect), spośród których 57 spółki to emitenci zagraniczni (na koniec 2017 r. – łącznie 890 spółki, w tym 57 z zagranicy).

Liczba spółek krajowych i zagranicznych – Główny Rynek

Liczba spółek krajowych i zagranicznych – NewConnect

Łączna kapitalizacja spółek krajowych i zagranicznych na obu rynkach akcji GPW wyniosła na koniec 2018 r. 1 136 mld zł wobec 1 389 mld zł w 2017 r., co oznacza spadek rok do roku o 18,3%. Zmiana kapitalizacji kształtowała się na różnych poziomach w zależności od branży. Biorąc pod uwagę kapitalizację spółek krajowych w ujęciu branżowym, na koniec 2018 r. największą zanotowały kolejno banki komercyjne (kapitalizacja 191,1 mld zł), wydobycie i produkcja (102,6 mld zł), firmy ubezpieczeniowe (37,9 mld zł) oraz energetyka (32,6 mld zł).

Zmiana kapitalizacji spółek krajowych w 2018 r. w ujęciu branżowym dla 20 branż o największej zmianie kapitalizacji rok do roku w ujęciu wartościowym [mld zł]

Kapitalizacja spółek krajowych i zagranicznych – Główny Rynek i NewConnect [mld zł]

W 2018 r. łącznie na obu rynkach akcji GPW odbyły się 22 debiuty giełdowe (z uwzględnieniem dwóch spółek, które przeniosły notowania z NewConnect na Główny Rynek), wobec 34 debiutów w roku poprzednim. Łączna wartość ofert IPO na obu rynkach akcji wyniosła w 2018 r. 0,346 mld zł (wobec 7,7 mld zł w 2017 r.) a wartość SPO – 5,356 mld zł (wobec 90,8 mld zł w 2017 r.; znaczący wzrost wartości SPO w 2017 r. jest związany z SPO UniCredit S.p.A na kwotę 55,9 mld zł, które miało miejsce w I kw. 2017 r.).

Wartość ofert IPO i SPO – Główny Rynek i NewConnect [mld zł]1 2


1Z uwzględnieniem spółek znajdujących się w dual listingu
2W I kw. 2015 r. miały miejsce dwie oferty wtórne Banco Santander SA o łącznej wartości 33 mld zł, a w I kw. 2017 roku miało miejsce SPO UniCredit S.p.A na kwotę 55,9 mld zł

Wartość nominalna nieskarbowych instrumentów dłużnych notowanych na Catalyst na koniec 2018 r. wyniosła 86,6 mld zł, co stanowi spadek o 9,6% w porównaniu do końca 2017 r. (95,9 mld zł). Na koniec 2018 r. na Catalyst notowanych było 527 serii nieskarbowych instrumentów dłużnych vs. 566 rok wcześniej. Wśród emitentów, których instrumenty były notowane na koniec 2018 r., znajdowało się 20 samorządów lokalnych oraz 107 przedsiębiorstw i 16 banków spółdzielczych. Łącznie ze Skarbem Państwa, liczba emitentów na Catalyst na koniec 2018 r. wyniosła 148 wobec 161 na koniec 2017 r. Wartość nominalna nieskarbowych i instrumentów dłużnych notowanych na Catalyst na koniec 2018 r. wyniosła 86,6 mld zł, w porównaniu do 95,8 mld zł w 2017 r.

 

 

GPW gromadzi, przetwarza i sprzedaje informacje dotyczące rynków finansowych prowadzonych w ramach Grupy Kapitałowej. Status GPW jako pierwotnego źródła danych o obrotach, jej silna marka i zdywersyfikowana działalność biznesowa pozwalają Spółce z powodzeniem docierać do różnych grup uczestników rynku z zaawansowanymi informacjami dostosowanymi do indywidualnych potrzeb.

Przychody ze sprzedaży informacji jednostki dominującej obejmują sprzedaż następujących informacji giełdowych lub produktów informacyjnych: danych czasu rzeczywistego i opóźnionych oraz danych historyczno-statystycznych w postaci codziennej prenumeraty przesyłanej za pośrednictwem poczty elektronicznej, wydawnictw w wersji elektronicznej, wyników kalkulacji indeksów oraz pozostałych kalkulacji, a także licencji na indeksy giełdowe. Oprócz danych z GPW, TGE, Treasury BondSpot i GPW Benchmark, w 2018 r. Spółka dostarczała dystrybutorom także serwis zawierający raporty emitentów notowanych na NewConnect i Catalyst.

Sprzedaż informacji odbywa się na podstawie odrębnych umów zawieranych z dystrybutorami serwisów giełdowych, z członkami giełdy oraz z innymi organizacjami, głównie instytucjami finansowymi. W ramach przychodów ze sprzedaży informacji Grupy ujmowane są również przychody ze sprzedaży serwisów informacyjnych BondSpot i GPW Benchmark.

Główne grupy klientów korzystających z informacji dostarczanych przez GK GPW:

Dystrybutorzy informacji

Wyspecjalizowani dystrybutorzy danych przekazują dane udostępniane przez Spółkę inwestorom oraz innym uczestnikom rynku. Dystrybutorami są nie tylko tradycyjnie agencje informacyjne, lecz również firmy inwestycyjne, portale internetowe, firmy informatyczne oraz inne podmioty o zdywersyfikowanym portfolio usług.

Na koniec 2018 r. GPW posiadała dystrybutorów informacji w takich krajach jak: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Holandia, Irlandia, Niemcy, Norwegia, Stany Zjednoczone, Szwajcaria i Wielka Brytania.

Na dzień 31 grudnia 2018 r. klientami Spółki korzystającymi z serwisów informacyjnych GK GPW było 78 dystrybutorów danych, w tym 36 krajowych i 42 zagranicznych, mających abonentów korzystających zarówno z profesjonalnych, jak i z podstawowych zestawów danych.

Dystrybutorzy danych GK GPW

Dystrybutorzy danych GK GPW w rozbiciu na kraje [dane w %]

W cenniku opłat na 2018 r. GPW wprowadziła zgodnie z wymogiem MiFID2 tzw. dezagregację, czyli podział strumienia danych na serwisy zawierające poszczególne klasy aktywów. Oznacza to, że dystrybutorzy nie muszą już płacić za pełny zestaw danych, a jedynie za dane z wybranych rynków, dzięki czemu mogą ograniczyć swoje koszty.

Jednocześnie w 2018 r. poszerzona została oferta produktowa GK GPW: oprócz licencji na dystrybucję danych czasu rzeczywistego, Spółka rozpoczęła sprzedaż licencji na dystrybucję danych opóźnionych. Notowania opóźnione są dostępne także na otwartych stronach internetowych niektórych dystrybutorów danych czasu rzeczywistego oraz na stronie GPW.

Abonenci indywidualni i profesjonalni

GK GPW odnotowuje wzrost liczby abonentów czasu rzeczywistego, zarówno wśród inwestorów wykupujących podstawowy jak i profesjonalny zestaw danych.

Na uwagę zasługuje kontynuacja wzrostu liczby abonentów danych z GPW Benchmark, TGE i Bondspot, odzwierciedlona na powyższym wykresie razem z danymi GPW.

Firmy wykorzystujące dane GK GPW w non-display

W wyniku intensywnych działań akwizycyjnych GPW pozyskała w 2018 r. 7 nowych klientów na dane typu non-display (wykorzystywane w handlu algorytmicznym, zarządzaniu ryzykiem, analizie ilościowej, wycenie portfela, systematycznych internalizatorach i innych aplikacjach niewizualizujących danych).

W 2018 roku opracowano również nowy cennik i ogłoszono opłaty za wykorzystywanie danych WIBOR w zakresie non-display.

Sprzedaż licencji non-display była (obok sprzedaży danych WIBOR) głównym powodem wzrostu przychodów tej linii biznesowej w 2018 r.

Firmy wykorzystujące dane GK GPW w non-display

Klienci non-display w rozbiciu na kraje [dane w %]

Dane przetworzone i wskaźniki

Oprócz danych czasu rzeczywistego i opóźnionych, GPW oferuje szeroką paletę zaawansowanych produktów informacyjnych o wartości dodanej, cenionych przez instytucje finansowe ze względu na możliwość zastosowania do celów analitycznych. Zestawy danych i wskaźników, zawierające zróżnicowane typy informacji, udostępniane są w pakietach dopasowanych do poszczególnych segmentów rynków finansowych, w przyjaznych dla użytkowników formatach.

W 2018 r. głównymi odbiorcami danych przetworzonych i wskaźników były przede wszystkim towarzystwa funduszy inwestycyjnych, banki, agencje informacyjne, towarzystwa emerytalne, domy maklerskie i towarzystwa ubezpieczeniowe.

Firmy wykupujące dane przetworzone i wskaźniki [dane w %]

Firmy wykupujące dane przetworzone i wskaźniki – kraje

W odniesieniu do usług o wartości dodanej należy wskazać na wdrożenie przez GPW w 2018 r. nowej usługi KID (Key Information Document), polegającej na ułatwieniu inwestorom dostępu do dokumentacji dotyczącej produktów strukturyzowanych, certyfikatów i instrumentów pochodnych. Na usługę KID pozyskano 13 klientów.

Emitenci produktów finansowych wykorzystujący indeksy GPW jako instrumenty bazowe

Nazwy indeksów giełdowych stanowią zarejestrowane znaki towarowe, dlatego emisja instrumentów finansowych zawierających w nazwie instrumentu nazwę indeksu wymaga podpisania z GPW umowy licencyjnej.

W 2018 r. podpisano dwie nowe umowy licencyjne na wykorzystanie indeksów GPW. Szczególnym sukcesem okazało się sfinalizowanie umowy licencyjnej z AgioFunds TFI na wykorzystanie indeksu WIG20TR. Jest to pierwszy polski ETF (Beta ETF WIG20TR), który zadebiutował na warszawskim parkiecie w dn. 7 stycznia 2019 r.

Podpisano również umowę z firmą Expat na wykorzystanie indeksu WIG20 w ETF (Expat Poland WIG20 UCITS ETF).

Emitenci instrumentów opartych na indeksach GPW [ilość]

Liczba dystrybutorów i abonentów informacji, stan na 31 grudnia
  2018 2017
Liczba dystrybutorów danych w czasie rzeczywistym 78 52
krajowych 36 27
zagranicznych 42 25
Liczba abonentów danych w czasie rzeczywistym, tys. 248,2 244,4
liczba abonentów korzystających z profesjonalnych zestawów danych 18,2 17,8
Liczba firm wykorzystujących dane GPW w trybie non-display 59 53
Liczba licencjobiorców wykorzystujących indeksy GPW jako instrumenty bazowe dla produktów finansowych 17 18

Działalność Spółki GPW, polegająca na sprzedaży usług informacyjnych, obejmuje również:

  • licencjonowanie wykorzystania danych z GPW do kalkulacji i publikacji indeksów własnych klienta oraz tworzenia instrumentów finansowych;
  • kalkulację indeksów na zlecenie klienta;
  • licencjonowanie stacji telewizyjnych, wykorzystujących dane giełdowe czasu rzeczywistego do limitowanej prezentacji w ogólnodostępnych programach finansowych;
  • licencjonowanie wykorzystywania danych z GK GPW przez izby rozliczeniowe.

 

 

Rynek towarowy

Działalność Grupy GPW w obszarze rynku towarowego skoncentrowana jest w Grupie Towarowej Giełdy Energii, do której oprócz TGE należą również Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych oraz platforma OTC InfoEngine. Zakres działalności Grupy Towarowej Giełdy Energii obejmuje:

  • prowadzenie giełdy towarowej, na której przedmiotem obrotu są:
    • energia elektryczna,
    • gaz ziemny,
    • limity wielkości emisji zanieczyszczeń,
    • prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia energii elektrycznej, biogazu oraz świadectw efektywności energetycznej,
    • instrumenty pochodne na towary rozliczane finansowo,
  • prowadzenie Rejestru Świadectw Pochodzenia oraz Rejestru Gwarancji Pochodzenia,
  • prowadzenie systemu raportowania danych transakcyjnych w ramach platformy RRM TGE,
  • prowadzenie rozliczeń transakcji zawieranych na giełdzie towarowej.

 

Obrót na rynkach towarowych prowadzonych przez TGE

Rynek energii elektrycznej

  • Rynek Dnia Następnego i Bieżącego

Rynki Dnia Następnego i Bieżącego (RDNiB) są rynkami z dostawą fizyczną energii elektrycznej
i dokonuje się na nich obrotu w krótkiej perspektywie czasowej (rynek spot). Na RDN notowane są instrumenty godzinowe dla każdej godziny doby dostawy oraz instrumenty blokowe. Obrót na RDN prowadzony jest na dwa dni przed oraz w dniu poprzedzającym dzień dostawy energii elektrycznej. Obrót na RDB prowadzony jest w dniu poprzedzającym dzień dostawy oraz w dniu dostawy.

Wzrost wolumenu obrotu w porównaniu z rokiem 2017 o 9,8% pozwolił na ustanowienie rekordowego w historii notowań wyniku 27,7 TWh. Jednym ze źródeł tego rezultatu jest dalszy wzrost przepływów międzynarodowych na połączeniach ze Szwecją i z Litwą.

Wolumen obrotu energią elektryczną na Rynkach Dnia Następnego i Bieżącego [TWh]

  • Rynek Terminowy Towarowy dla energii elektrycznej

Rynek Terminowy Towarowy (RTT) w zakresie instrumentów terminowych na energię elektryczną umożliwia zawieranie transakcji standardowymi produktami terminowymi na dostawę jednakowej ilości energii elektrycznej w każdej godzinie wykonania kontraktu. Kontrakty mogą być realizowane w okresie tygodniowym, miesięcznym, kwartalnym i rocznym.

W 2018 r. nastąpił wzrost wolumenu obrotów w porównaniu z 2017 r o 129,5% i zarazem ustanowienie rekordowego w historii TGE wolumenu 198,3 TWh. Głównymi przyczynami były: duża zmienność cenowa wywołana czynnikami fundamentalnymi, a także zapowiedź podwyższenia obowiązku publicznej sprzedaży energii elektrycznej, dokonanej finalnie w grudniu.

Wolumen obrotu energią elektryczną na Rynku Terminowym Towarowym [TWh]

Rynek gazu

  • Rynek Dnia Następnego i Bieżącego gazu
  • Rynek Terminowy Towarowy dla gazu ziemnego

20 grudnia 2012 r. miała miejsce inauguracja giełdy gazu w Polsce. Jako pierwszy został uruchomiony Rynek Terminowy Towarowy, następnie Rynek Dnia Następnego gazu.

W ramach RDNg notowane są kontrakty typu: BASE z dostawą w dniu następnym przez 24 godziny o jednakowej ilości dostawy gazu w każdej godzinie doby gazowej, oraz WEEKEND z dostawą przez dwa dni (sobota i niedziela) o jednakowej ilości dostawy gazu w każdej godzinie doby gazowej (od 47 do 49 godzin). Od 30 lipca 2014 r. TGE funkcjonuje Rynek Dnia Bieżącego gazu, w ramach którego notowane są instrumenty godzinowe z dostawą w dniu notowania.

Całkowity wolumen transakcji zawartych na rynkach gazu ziemnego w roku 2018 wyniósł 143,3 TWh, co oznacza wzrost r/r o 3,4% i jednocześnie najwyższy rezultat w historii notowań. Na Rynku Dnia Następnego i Bieżącego gazu (RDNiBg) wolumen wyniósł 23,7 TWh – o 1,3% mniej niż w roku poprzednim. Na RDNg wolumen wyniósł 17,6 TWh (spadek o 8,6%), a na RDBg 6,1 TWh (wzrost o 28,5% i również najwyższy wynik w historii tego rynku). O 4,3%, do rekordowego poziomu 119,6 TWh, wzrósł wolumen obrotu na RTT.

Wolumen obrotu gazem ziemnym na Rynku Dnia Następnego i bieżącego [TWh]

Wolumen obrotu gazem ziemnym na rynku terminowym towarowym [TWh]

Rynek Praw Majątkowych

Na TGE funkcjonuje Rynek Praw Majątkowych (RPM) do świadectw pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej:

  • w odnawialnych źródłach energii (PMOZE i PMOZE_A - zielone certyfikaty)
  • w wysokosprawnej kogeneracji (PMGM – żółte, PMEC – czerwone i PMMET – fioletowe certyfikaty).

Ponadto, na RPM notowane są:

  • prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia biogazu (PMBG – brązowe certyfikaty),
  • prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia biogazu rolniczego (PMOZE-BIO – błękitne certyfikaty),
  • prawa majątkowe wynikające ze świadectw efektywności energetycznej (PMEF – białe certyfikaty).

RPM jest elementem systemu wsparcia producentów energii z odnawialnych źródeł energii. Pozwala wytwórcom energii elektrycznej z OZE, kogeneracji, biogazu oraz podmiotom, które uzyskały świadectwa efektywności energetycznej, sprzedać prawa majątkowe, a przedsiębiorcom energetycznym zobowiązanym do uiszczenia tzw. opłaty zastępczej lub do umorzenia świadectw pochodzenia, na które opiewają te prawa, wywiązać się z nałożonego na nich obowiązku.

Wolumen obrotu na Rynku Praw Majątkowych jest pochodną liczby certyfikatów wystawionych w Rejestrze Świadectw Pochodzenia: zwiększenie produkcji energii generuje obowiązek wystawienia większej ilości świadectw pochodzenia, a to z kolei generuje wzrost wolumenu świadectw pochodzenia (certyfikatów) dostępnych na rynku.

Dla instrumentów OZE (PMOZE, PMOZE_A oraz PMOZE-BIO) obrót sesyjny w 2018 r. wyniósł 15,1 TWh, a obrót pozasesyjny 15,6 TWh. Łączny wzrost obrotów tymi instrumentami r/r wyniósł 3,5%. Dla instrumentów kogeneracyjnych (PMEC, PMGM, PMMET) wolumen obrotu sesyjnego wyniosła 7,9 TWh, natomiast pozasesyjnego 20,7 TWh. W 2018 r. zmalały obroty białymi certyfikatami w transakcjach pozasesyjnych PMEF i wyniosły 44,5 ktoe. Obroty białymi certyfikatami na sesjach wyniosły 285,5 ktoe (wzrost o 15,5%).

Wolumen obrotu prawami majątkowymi do świadectw pochodzenia [TWh]

Struktura wolumenu obrotu prawami majątkowymi w 2018 r. wg typu świadectwa

 

 

Rejestr Świadectw Pochodzenia (RŚP) jest systemem rejestracji oraz ewidencji:

  • świadectw pochodzenia stanowiących potwierdzenie wytworzenia energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji,
  • świadectw pochodzenia stanowiących potwierdzenie wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii (OZE),
  • świadectw pochodzenia stanowiących potwierdzenie wytworzenia biogazu rolniczego i wprowadzenia go do sieci dystrybucyjnej gazowej,
  • świadectw efektywności energetycznej stanowiących potwierdzenie, że realizacja przedsięwzięcia służyła poprawie efektywności energetycznej,
  • praw majątkowych wynikających z wyżej wymienionych świadectw.

Do głównych zadań RŚP należy:

  • identyfikacja podmiotów, którym przysługują prawa majątkowe do świadectw pochodzenia,
  • identyfikacja przysługujących praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia oraz odpowiadającej tym prawom ilości energii elektrycznej,
  • rejestracja świadectw pochodzenia oraz wynikających z nich praw majątkowych,
  • ewidencjonowanie transakcji zawieranych w obrocie prawami majątkowymi oraz stanu posiadania praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia,
  • wystawianie dokumentów potwierdzających stan posiadania praw majątkowych w rejestrze, które następnie wykorzystywane są przez URE w procesie umarzania świadectw pochodzenia.

Wystawienia i umorzenia (RŚP)

OZE – zielone certyfikaty

W 2018 r. wolumen wystawionych zielonych certyfikatów wyniósł 19,9 TWh, czyli o 18,5% mniej niż w roku 2017. Spadek wolumenu spowodowany jest opóźnionym wystawianiem świadectw przez URE.

Wolumen wystawionych praw majątkowych do OZE [TWh]

Łączny wolumen umorzeń zielonych certyfikatów w 2018 r. wyniósł 19,0 TWh w porównaniu do 25,2 TWh w roku 2017. Pomimo zwiększonego obowiązku umarzania świadectw pochodzenia z OZE (na rok 2018 – 18%; 2017 – 16%), pojawiły się silne fluktuacje spowodowane opóźnionym przesyłaniem informacji przez URE o umorzonych certyfikatach.

Wolumen umorzeń świadectw pochodzenia do OZE [TWh]

Kogeneracja – czerwone, żółte i fioletowe certyfikaty

Łączny wolumen wystawionych świadectw kogeneracyjnych w 2018 r. wyniósł 27,6 TWh, co oznacza wzrost o 14,9% w stosunku do 2017 r. (24,0 TWh).

Wolumen wystawionych praw majątkowych kogeneracyjnych (TWh)

Łączny wolumen umorzeń świadectw czerwonych, żółtych i fioletowych wyniósł w 2018 r. 28,0 TWh, w porównaniu do 26,9 TWh w 2019 r., co oznacza wzrost o 4,3%.

Gałąź kogeneracyjna charakteryzuje się stabilnym, powtarzalnym wykonywaniem wolumenów. Sprawniejsze wydawanie oraz umarzanie certyfikatów przez URE wygenerowało w 2018 r. nieznaczny wzrost wolumenów. Rok 2018 był ostatnim rokiem wsparcia dla kogeneracji w formie certyfikatów (obrót certyfikatami za produkcję w 2018 roku jest możliwy do końca czerwca 2019 roku).

Wolumen umorzeń świadectw pochodzenia kogeneracyjnych (TWh)

Efektywność energetyczna – białe certyfikaty

W 2018 roku wystawiono 200 tys. toe białych certyfikatów, co oznacza spadek o 63,5% r/r z poziomu 549 tys. toe. Wolumeny umorzonych białych certyfikatów w 2018 r. wyniósł 384 tys. toe, wobec 148 tys. toe w 2017 roku, co oznacza wzrost r/r o 159,7%.

Wyraźny spadek wolumenu wystawionych świadectw wynika ze zmiany formy wystawiania świadectw efektywności energetycznej. W 2017 r. miało miejsce rozstrzygnięcie rekordowego V przetargu na wybór przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej, natomiast w 2018 r. świadectwa są już wydawane regularnie według nowych zasad, co przekłada się na zmniejszony wolumen. Spadek obrotu spowodowany jest zmniejszoną podażą oraz wyraźnym spadkiem ceny certyfikatów. Po rozstrzygnięciu V przetargu w 2017 r. cześć podmiotów decydowała się na sprzedaż certyfikatów zaraz po wczytaniu ich na konto w RŚP. Wzrost po stronie umorzeń został spotęgowany zmianą sposobu rozliczenia obowiązku umarzania białych certyfikatów poprzez ograniczenie możliwości wnoszenia opłaty zastępczej, a także możliwością wywiązywania się z obowiązku za poprzednie lata do końca czerwca 2019 r.

Liczba uczestników Rejestru Świadectw Pochodzenia

Z końcem 2018 r. liczba uczestników Rejestru Świadectw Pochodzenia wyniosła 3 705 podmiotów. W 2018 r. członkostwo w Rejestrze Świadectw Pochodzenia uzyskało 261 firm (w 2017 r. 474 firmy).

Znaczącą część nowych podmiotów stanowią beneficjenci tzw. białych certyfikatów, czyli świadectw efektywności energetycznej, w związku z rozstrzygnięciem piątego przetargu na przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej organizowanego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Pojawiają się również kolejne firmy dokonujące działań efektywnościowych.

Liczba uczestników Rejestru Świadectw Pochodzenia na TGE

LICZBA CZŁONKÓW TGE

W 2018 r. do grona członków Giełdy dołączyło 7 nowych spółek, natomiast jeden podmiot wycofał się. Na koniec roku status członka Giełdy posiadało 78 podmiotów, co stanowi wzrost o 8% w stosunku do roku poprzedniego.

Prowadzenie szkoleń i egzaminów dla Maklerów Giełdowych jest elementem na stałe wpisanym w obszar działań TGE. Udział w szkoleniu dla kandydatów na Maklerów Giełdowych zakończony pozytywnym wynikiem egzaminu uprawnia do reprezentowania członka Giełdy w transakcjach zawieranych na TGE. W 2018 r. TGE przeprowadziła 11 szkoleń dla maklerów.

Liczba członków TGE

 

 

TGE prowadzi Rejestr Gwarancji Pochodzenia i organizuje obrót gwarancjami pochodzenia.

Rejestr Gwarancji Pochodzenia (RGP) ruszył we wrześniu 2014 r. RGP umożliwia ewidencjonowanie energii ze źródeł odnawialnych oraz pozagiełdowy obrót korzyściami ekologicznymi, wynikającymi z jej produkcji. W przeciwieństwie do świadectw pochodzenia, gwarancje nie wiążą się z prawami majątkowymi, ani z systemem wsparcia dla OZE – pełnią jedynie funkcję informacyjną. Nie istnieje również obowiązek zakupu gwarancji, ale mogą być one uzyskiwane przez podmioty, które chcą udowodnić, że dana ilość zużytej przez nie energii została wytworzona w źródłach odnawialnych. Od listopada 2014 r. TGE umożliwia także obrót gwarancjami pochodzenia energii.

Zgodnie z przepisami URE wystawia gwarancje pochodzenia, które następnie wczytywane są do systemu informatycznego Rejestru Gwarancji Pochodzenia prowadzonego przez TGE. Użytkownicy systemu mogą następnie handlować gwarancjami pochodzenia lub przekazywać je odbiorcom końcowym jako dowody zakupu energii ze źródeł odnawialnych.

Na koniec 2018 r. w Rejestrze Gwarancji Pochodzenia działało 438 firm.

Rejestr Gwarancji Pochodzenia
tutaj Wystawione Sprzedane Przekazane
  TWh GWh GWh
2015 7,23 635 732
2016 12,3 591 702
2017 12,6 2548 2875
2018 17,0 16848 13645

RAPORTOWANIE DANYCH TRANSAKCYJNYCH – RRM TGE

TGE uruchomiła usługę raportowania danych transakcyjnych zgodnie z wymogami REMIT i Aktów Implementacyjnych dla uczestników rynku energii i gazu – od 7 października 2015 r. raportowanie zleceń i transakcji zawieranych za pośrednictwem zorganizowanych platform obrotu, natomiast od 7 kwietnia 2016 r. raportowanie transakcji OTC.

Raportowane są wszystkie wymagane informacje dla rynku energii elektrycznej i gazu zgodnie z Rozporządzeniem REMIT oraz Rozporządzeniem 1348/2014 Parlamentu Europejskiego.

Do końca 2018 r. odnotowano:

  • 22 425 539 zaraportowanych operacji na zleceniach giełdowych,
  • 10 821 259 zaraportowanych zleceń giełdowych,
  • 4 466 249 zaraportowanych transakcji giełdowych,
  • 157 855 zaraportowanych transakcji OTC,
  • 165 687 raportów giełdowych wysłanych do systemu ARIS,
  • 39 095 raportów OTC wysłanych do systemu ARIS,
  • Usługi raportowe dla 583 podmiotów - W ACER zarejestrowanych jest obecnie 605 podmiotów, co łącznie pokazuje, że TGE raportuje dane dla prawie 100% uczestników polskiego rynku energii,
  • Dostęp do systemu RRM TGE ma 1644 użytkowników.

 

 

Sprzedaż informacji została łącznie opisana dla rynku finansowego i towarowego w sekcji  Sprzedaż informacji na rynku finansowym.

 

 

Rozliczenia transakcji zawartych przez Członków TGE na poszczególnych rynkach prowadzi Izba Rozliczeniowa Giełd Towarowych (IRGiT), spółka zależna TGE.

W 2018 r. IRGIT kontynuowała, rozpoczętą w 2010 r. działalność operacyjną giełdowej izby rozrachunkowej (GIR) dla Rynku Towarów Giełdowych TGE. IRGiT rozlicza cały wolumen energii elektrycznej i gazu oraz Praw Majatkowych sprzedawany w Polsce na rynku giełdowym. W 2018 roku łączny wolumen rozliczonych transakcji z rynku energii elektrycznej wyniósł 526 TWh, łączny wolumen rozliczonych transakcji z rynków, na których przedmiotem obrotu jest gaz, wyniósł 470 TWh, natomiast łączny wolumen rozliczonych transakcji w Prawach Majątkowych wyniósł 119 TWh.

W 2018 r. IRGiT kontynuowała prace dostosowawcze do obsługi rynków funkcjonujących w reżimie MIFID2. Opracowany w 2017 r. model rozliczania transakcji, został wprowadzony do regulacji IRGiT.

W 2018 r. zatwierdzony został Regulamin Giełdowej Izby Rozrachunkowej, który pozwala IRGiT na prowadzenie rozliczeń transakcji zawieranych na Rynku Towarów Giełdowych oraz na zorganizowanej platformie obrotu typu OTF. W 2018 r. został również uchwalony Regulamin Izby Rozliczeniowej i Rozrachunkowej, który pozwoli na rozliczanie instrumentów finansowych notowanych na platformie OTF oraz Rynku Instrumentów Finansowych TGE.

2018 r. był rokiem intensywnej pracy dla Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych, w szczególności w zakresie optymalizacji systemu zabezpieczeń. Znacząco wzmocniono ofertę IRGiT w obszarze zarządzania ryzykiem i obszarze zabezpieczeń.

W 2018 roku IRGiT kontynuowała politykę aktywnej edukacji Członków w zakresie ryzyk związanych z uczestnictwem w handlu giełdowym oraz roli systemu zabezpieczeń organizowanego przez IRGiT. Przedstawiciele IRGiT brali udział w posiedzeniach Komitetu Rynku Energii Elektrycznej i Gazu organizowanych przez Towarową Giełdę Energii, w spotkaniach z Towarzystwem Obrotu Energią w ramach powołanego Zespołu ds. Optymalizacji Systemu Zabezpieczeń.